BA.4.6, biến chủng phụ của Omicron từng lưu hành ở Mỹ, hiện được xác nhận lây lan rộng hơn tại Anh.
Theo Cơ quan An ninh Y tế Anh (UKHSA), trong tuần từ ngày 14/8 đến ngày 20/8, Ba.4.6 chiếm 3,3% số mẫu bệnh phẩm ở nước này. Kể từ đó, nó đã phát triển và chiếm khoảng 9% số ca nhiễm. Tại Mỹ, theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), Biến chủng Omicron BA.4.6 hiện chiếm hơn 9% trường hợp trên cả nước. Biến chủng cũng được xác định ở một số quốc gia khác.
BA.4.6 là biến chủng phụ thế hệ thứ hai, phát triển từ BA.4 của Omicron, lần đầu ghi nhận ở Nam Phi vào tháng 1. Hiện chưa rõ vì sao BA.4.6 xuất hiện, song các nhà khoa học phỏng đoán đây có thể là kết quả của hiện tượng tái tổ hợp. Tái tổ hợp xảy ra khi hai biến chủng khác nhau của nCoV lây nhiễm cho cùng một người, cùng một lúc.
Biến chủng Omicron BA.4.6 có đặc điểm tương tự với BA.4, song nó mang đột biến trên bề mặt, cho phép virus xâm nhập hiệu quả hơn vào tế bào. Đột biến có tên gọi R346T, đã được ghi nhận trong các biến chủng khác, có thể né tránh miễn dịch. Như vậy, nó giúp nCoV thoát khỏi các kháng thể từ tiêm chủng hoặc nhiễm bệnh tự nhiên trước đó.
Omicron thường ít gây ra triệu chứng nghiêm trọng, ít khả năng tử vong hơn so với các biến chủng khác. Các chuyên gia hy vọng BA.4.6 có đặc tính tương tự. Hiện chưa có báo cáo cho thấy biến chủng phụ này gây ra các biểu hiện nặng hơn.
Tuy nhiên, các biến chủng phụ của Omicron có xu hướng dễ lây truyền hơn các biến chủng trước đó. BA.4.6 dường như trốn tránh hệ miễn dịch hiệu quả hơn BA.5 – biến chủng đang chiếm ưu thế toàn cầu. Dù thông tin dựa trên một nghiên cứu chưa bình duyệt, song rất nhiều bằng chứng ủng hộ lập luận này.
Theo báo cáo tóm tắt của UKHSA, BA.4.6 có lợi thế hơn 6,5% so với BA.5. Điều này có nghĩa BA.4.6 sao chép nhanh hơn trong giai đoạn đầu của quá trình lây nhiễm, có tốc độ phát triển cao hơn so với BA.5.
Đại học Oxford cho biết người đã tiêm ba liều vaccine Covid-19 tạo ít kháng thể hơn khi tiếp xúc với BA.4.6, tức là vaccine đã giảm hiệu quả trước biến chủng mới.
Tuy nhiên, các nước có thể kiểm soát khả năng trốn tránh miễn dịch của BA.4.6 ở một mức độ nào đó bằng vaccine thế hệ mới, nhắm mục tiêu vào Omicron và cả chủng virus ban đầu.
BA.4.6 xuất hiện cùng nhiều biến chủng phụ thế hệ thứ hai của Omicron, cho thấy virus còn rất nhiều khả năng phát triển, đang tìm ra cách mới để thích nghi với phản ứng miễn dịch của cơ thể.
Hiện tượng tái nhiễm trở nên phổ biến hơn bất cứ thời điểm nào của đại dịch. Bệnh nhân hầu như có triệu chứng nhẹ. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, các đợt lây nhiễm thứ hai, thứ ba tồi tệ hơn trước đó.
Trong giai đoạn mới, vaccine vẫn là phương tiện hiệu quả giúp bảo vệ cộng đồng, làm giảm tỷ lệ chuyển nặng và tử vong. Gần đây, nhiều quốc gia đã phê duyệt vaccine chuyên biệt dành cho Omicron và các biến chủng sau này. Ngoài ra, các nhà khoa học cũng đẩy mạnh phát triển các loại vaccine phổ rộng, có thể ngăn ngừa các virus họ corona nói chung.
Nghiên cứu gần đây cho thấy vaccine ngừa virus corona phổ rộng tiêm đường mũi tạo phản ứng miễn dịch mạnh mẽ, chống lại cả chủng nCoV ban đầu cũng như hai biến chủng đáng lo ngại khác.
Theo giới khoa học, các nước cần siết chặt giám sát chặt chẽ các biến chủng mới, bao gồm BA.4.6, nhằm ngăn chặn làn sóng Covid-19 tiếp theo.
Nguồn: VnExpress
