Mối quan hệ giữa gan và mật

Gan và túi mật là hai cơ quan quan trọng trong cơ thể con người. Gan nằm ở bên phải cơ thể, phía dưới lồng ngực, trong khi túi mật nằm dưới gan. Cả hai đều có vai trò quan trọng trong việc giữ gìn sức khỏe và duy trì các hoạt động cơ bản của cơ thể.

1. Sơ lược về gan

Gan là một cơ quan lớn nằm ở bên phải của bụng dưới, phía trên dạ dày và dưới phổi phải. Gan có trọng lượng khoảng 1,5 kg.

Gan đóng vai trò chủ chốt trong việc chuyển hóa và lọc máu. Nó giúp loại bỏ các chất độc hại và chất thải khỏi máu, đồng thời tham gia vào việc chuyển hóa các chất dinh dưỡng từ thực phẩm thành dạng dễ hấp thụ cho cơ thể. Gan cũng tham gia vào quá trình sản xuất các chất cần thiết cho hoạt động cơ bản của cơ thể, như protein, glucose và các hormone.

Detoxy hóa là quá trình gan loại bỏ các chất độc hại, thuốc men và các chất còn dư thừa trong cơ thể. Chuyển hóa chất độc trong gan giúp giảm nguy cơ bị hại cho các cơ quan và tạo điều kiện tốt cho cơ thể hoạt động một cách hiệu quả.

Cụ thể, gan đảm nhiệm các chức năng sau:

• Chuyển hóa chất dinh dưỡng: Gan giúp chuyển hóa thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể cần, bao gồm glucose, protein, chất béo, vitamin và khoáng chất.
• Thải độc: Gan giúp loại bỏ các chất độc hại khỏi cơ thể, bao gồm rượu, thuốc, hóa chất và các chất độc khác.
• Sản xuất mật: Mật là một chất lỏng màu xanh lục đậm giúp tiêu hóa chất béo. Mật được sản xuất bởi gan và được lưu trữ trong túi mật. Khi bạn ăn một bữa ăn có nhiều chất béo, túi mật sẽ co bóp để giải phóng mật vào ruột non.
• Sản xuất protein: Gan sản xuất nhiều loại protein quan trọng, bao gồm albumin, fibrinogen và các yếu tố đông máu.
• Tạo máu: Gan giúp tạo ra các tế bào máu đỏ.
• Lưu trữ năng lượng: Gan lưu trữ glucose dưới dạng glycogen. Khi cơ thể cần năng lượng, gan sẽ giải phóng glucose vào máu.

2. Sơ lược về túi mật

Túi mật, hoặc còn gọi là mật, là một cơ quan nhỏ hình túi nằm dưới gan, bên phải ổ bụng. Túi mật chứa dịch mật – là một chất lỏng màu xanh lục đậm được sản xuất bởi gan. Túi mật có kích thước khoảng 5 cm x 7 cm và nặng khoảng 60 gram.

Khi bạn ăn một bữa ăn có nhiều chất béo, túi mật sẽ co bóp để giải phóng dịch mật vào ruột non để giúp tiêu hóa thức ăn. Dịch mật có vai trò giúp phân hủy chất béo trong thực phẩm và hấp thụ các chất dinh dưỡng quan trọng, như vitamin A, D, E, K.

Cụ thể, dịch mật đảm nhiệm các chức năng sau:

• Mật giúp tiêu hóa chất béo: Chất béo là một phần quan trọng của chế độ ăn uống của chúng ta và chúng cung cấp năng lượng, vitamin và khoáng chất. Mật giúp phân hủy chất béo thành các phân tử nhỏ hơn có thể được cơ thể hấp thụ.
• Mật giúp loại bỏ các chất độc hại khỏi cơ thể: Mật chứa các chất chống oxy hóa giúp bảo vệ gan khỏi các gốc tự do. Gốc tự do là các phân tử không ổn định có thể gây hại cho tế bào.
• Mật giúp tăng cường hệ miễn dịch: Mật chứa các chất giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng.

Tuy nhiên, mật cũng có thể gây hại cho gan nếu không được sản xuất và lưu trữ đúng cách. Ví dụ, nếu mật quá đặc, nó có thể hình thành sỏi mật. Sỏi mật có thể gây đau và viêm túi mật. Trong trường hợp nghiêm trọng, sỏi mật có thể dẫn đến nhiễm trùng và thậm chí tử vong.

3. Mối quan hệ giữa gan và túi mật

Gan và túi mật có mối quan hệ mật thiết trong việc trao đổi chất trong cơ thể. Gan sản xuất dịch mật và túi mật lưu trữ mật.

Khi bạn ăn một bữa ăn có nhiều chất béo, túi mật sẽ co bóp để giải phóng dịch mật vào ruột non. Dịch mật giúp tiêu hóa chất béo thành các phân tử nhỏ hơn có thể được cơ thể hấp thụ.

Ngoài việc giúp tiêu hóa chất béo, dịch mật cũng có tác dụng kháng khuẩn và chống oxy hóa. Nó giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác hại của các gốc tự do, là những phân tử có thể gây hại cho tế bào.

Nếu gan hoặc túi mật không hoạt động bình thường, có thể dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa, chẳng hạn như: táo bón, đầy hơi và khó tiêu. Trong một số trường hợp, các vấn đề về gan hoặc túi mật có thể nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như sỏi mật hoặc viêm túi mật.

4. Phòng bệnh liên quan tới gan và mật

Dưới đây là một số lời khuyên giúp giữ cho gan và túi mật khỏe mạnh:

• Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh. Điều này có nghĩa là ăn nhiều trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc. Tránh ăn quá nhiều chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và đường.
• Tập thể dục thường xuyên. Tập thể dục giúp tăng cường lưu lượng máu đến gan và giúp gan loại bỏ các chất độc hại.
• Tránh uống rượu quá nhiều. Rượu là một chất độc có thể gây hại cho gan. Nếu bạn uống rượu, hãy uống có chừng mực.
• Giảm cân nếu bạn thừa cân hoặc béo phì. Thừa cân và béo phì có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về gan, bao gồm viêm gan béo và xơ gan.
• Hút thuốc lá. Hút thuốc lá có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về gan, bao gồm ung thư gan.
• Kiểm tra sức khỏe gan thường xuyên. Nếu bạn có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào đối với bệnh gan, chẳng hạn như thừa cân, béo phì, hút thuốc lá hoặc uống rượu quá nhiều, bạn nên kiểm tra sức khỏe gan thường xuyên.

5. Lời kết

Trong cơ thể con người, gan và túi mật có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Nếu gan bị tổn thương, điều này có thể ảnh hưởng đến chức năng của túi mật và ngược lại. Vì vậy, duy trì sức khỏe và chức năng bình thường của cả gan và túi mật là cực kỳ quan trọng để đảm bảo sự cân bằng và hoạt động tốt của cơ thể.

Để giữ cho gan khỏe mạnh, điều quan trọng là phải ăn một chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và tránh uống rượu quá nhiều.

Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của các vấn đề về gan và mật, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Bên cạnh đó, bạn cũng nên khám sức khỏe định kỳ mỗi 3-6 tháng/ lần để tầm soát bệnh, điều trị kịp thời nếu phát hiện bệnh.

Vjcare ©